Thuchah :
EIZAWNNA LEH INTODELH.
: Upa V Lalzawmliana
Mizote hi Pathian Thu-ah kan sang hle a, Thlarau lam nun kan uar a, Chhandamna pawh hi Thlarau chhandamna chauhvah kan bel bik emaw chu aw? tiin a ngaihtuah theih a ni. Pathian chhandamna hi, "Chhandamna tluantling," "Chhandamna famkim," Chhandamna huapzo," a ni a, Taksa thil leh thlarau lam thilte hi Pathian chhandamna hian a huapzo vek a ni tih kan hriat a pawimawh hle a ni. Thlarau chhandamna hi chhandamna vawrtawp leh a famkimna, thih hun chauhva kan chan tur a ni.
Kan tunlai khawvel hi han thlir ila, "Khawl hmanga mihring nun khalh kalna khawvelah" kan cheng tawh a, kan nun hi ‘ON’ leh ‘OFF’ in min thunun tawh. Heng hian mihring nunah awlsamna tam tak min thlen mah se, a tam zawkah chuan chhungril lam tlakchhiatna min thlen nasa zawk daih niin a lang. He nun awlsamna hian hrinchhuah tha lo tak tak, - Thatchhiatna te, hohna te, ngaihsamna te leh thil tha lo dang tam tak a nei a ni.
Khawvela mihring lo piang chhuak reng reng hi, hmanlai lung hriamhrei hmanlai ata tawh, vawiin Computer age thleng hian kan mamawh inang vek, la danglam miah lo chu, ‘EIZAWNNA’ hi a ni. Kan eizawnna kawng hrang hrang,- Sawrkar hnathawk, sumdawng, loneimi, kuthnathawk, nitin inhlawhfa, zirlai thlengin kan Pathian Thuin min hrilh dan chuan, "Rim taka thawkin a rah i ei tawh ang" tih hi a ni. Hei hian nasa takin, theihtawp chhuah chunga rim taka kan eizawnna hna theuh kan thawh bakah,"Rinawmna te, tumruhna te, huaisenna te, chhelna te, inpekna te," a keng tel vek a ni.
Kan eizawnna kawng kan zawh mekah hian Bible ami, mi entawn tlak kan hmuh pahnih chauh in tarlang teh ang.
1. ABELA: Adama fapa naupang zawk Abela chu ranvulhtu a ni. A upa zawk Kaina chu loneitu a ni thung. An thawhchhuah atangin Pathian hnenah thilhlan, sawmapakhat an hlan ve ve thin. Chu thilhlanah chuan Pathian lungawina leh lungawi lohna a awm. Abela thilhlanah Pathian a lungawi a, Kaina thilhlanah Pathian a lungawi lo. Enge a chhan? Abela chuan Pathian hriatna dik leh zahna dik nen thilhlan a hlan thin avangin Pathian a lungawi a ni. Chumai ni lovin, Pathian hriatna dik leh zahna dik chuan eizawnna-ah Lei malsawmna a kengtel nghal bawk a ni, tih pawh kan hmu thei a ni.
Sumdawng chuan Pathian zahna leh hriatna dik tel lova a sumdawn chuan, a hlawk theihna turin a duh ang angin, a hmanraw hriat apiang hmangin a bei mai thin. Sawrkar hnathawk pawhin, Pathian tihna tel lova hna a thawh chuan a thawk tha peih lova, lehlamah eiruk tur remchang a hlah ngai lo thung. Anih leh zirlaite pawh hian kan zirlai hi, rim takin, Pathian hriatna dik leh zahna dik nen, Pathian tih chungin kan zir thin em? Hlawhtlin phu rengin kan zir em? Kan eizawnna leh Pathian hi a inzawm tlat a, Zirlaite tan pawh kan zirlai leh Pathian hi a inzawm tlat tih hi i theihnghilh lovang u.
2. DAVIDA: Beram ven chu Davida eizawnna a ni. A beram vennaah tingtang nen Pathian fakna hla a sa thin. Davida chuan a beram venna hmun (a eizawnna hmun) chu Pathian fak nan a hmang thin a nih chu, a entawn tlak hle mai. Keni pawhin kan eizawnna hmunah hian Pathian malsawm tlakin Pathian kan chawimawi ve tur a ni dawn lawm ni?
Eizawnna hian ram leh hnamah kawngro a sut thuk em avangin, sakhuana thleng pawhin a nghawng thin a ni. Chuvangin eizawnna chu mahni leh chhungkaw tan maia hlu leh hlawk ni lovin, midangte tan pawh thiltha thlentu, malsawmna, a nih a ngai a ni.
Mizoram Agri. Deptt. Statistics-ah chuan, kan ramah loneia eizawng 70 % kan awm. Mahse, Zoram mipuite hi vai buhfai ring kan ni reng tho mai. Fur laia Silchar kawng a min hlek chuan, Buhfaiah kan buai nasa hle thin.... Chuvangin kan hnathawh dan hi kan ngaihtuah chian a ngai hle ang. Khawvel pawm danin Mihring chawmhlawm ngai hi kum 14 hnuailam leh kum 60 chunglam kan ni. Thawkchhuak thei hi Kum 14 leh 60 inkar kan ni thung. Mithiamte chhut danin, Khawvel ram hrang hrangah hian Kum 14 leh 60 inkar hi mihring zawng zawng atanga chhutin 75 % kan ni. Hnathawk theilo, chawm ngai chu 25 % chauh kan awm anih chu. Mithiamte chhut danin kan ramah hian hnathawktu 40 % kan nih laiin chawmhlawm chu 60 % lai kan awm thung si. Chutiang anih chuan kan ramah hian hnathawk thei si, mahse thawk si lo 40 % lai kan nei anih chu, hnathawh tur hre lo awm mai mai kan tam hle mai.
Chutihlaiin, kan chhehvel Ramdang leh State dang atangin, thiamna bik an neih pawh kan hriat hauh loh, kan thawh ve theih tho thawk turin, thalai Nuaihnih chuang an lo lut reng a, hengte hian thawh sen loh hna an hmu reng si a, kan ramah min chenchilh reng a, kan ram pawisa tam tham tak an hawn reng a nih hi. Hei hian kan ram pawi a sawi phak a. Min siamtu leh min neitu, kan Van Pathian pawi ngei pawh a sawi phak ngei ang le.
Abik takin, thalaite hi chhungkua leh khawtlang, ram leh hnam, Kohhranho innghahna kan ni. Mihring nih chhung hian kawng engkimah a pawimawh lai bera awm kan ni. Khawi Sawrkar leh khawi ram mah hi Thalaite tel lo chuan a ding thei lo. Kohhran pawh hi chutiang tho chu a ni. Thalaite thatlai hun hi khawvel hian a ring thuap mai a ni. Kum 14 - 40 inkar zawng hi Planet dangah pem ta vek ila kan khawvel hi engtin nge a awm ang le?
Chutiang taka pawimawh thalaite hi thawhtur hre lo, hriat chhun pawh thawk peih lo, mahni intodelh chu sawi loh, kan nu leh pa te chawm kan nih reng mai chuan, Pathianin kan nihna tura a ruat hi kan hlen zo lo tihna ani ang. Tihhreh leh thawhhreh hi nei lo ila, rinawmna leh dikna, taimakna leh chhelna nen kan hmaa tihtur awmte hi Pathian hriatna dik leh zahna dik nen i hlen chhuak zel ang u.Thuziak :
Mihring tan vawikhat thih ruat a ni, Bible ngei chuan mahni thih hun ruat hma a nunna chan chungchang a sawi a. Nang pawhin ngun takin heng chanchin hi chhiar la, mahni nun inenlet nan han hmang chhin teh. Gal 6:7-ah chuan hetiang hian a chuang a, "Bumin awm suh u: Pathian chu hmuhsit zia a ni lo ve: miin a theh apiang, chumi vek chu a seng bawk dawn si a"
Mi thenkhat Pathian zahna chang pawh hre lova, Pathian deuhsawh taka tawngkhumtute chanchin tlem i’n thlir lawk teh ang.
1. John Lennon (Zaithiam) :
2. Tancredo Neves (Brazil President, 1985) :
3. Cazuza (Brazilian hla phuah thiam leh zai thiam) :
4. Titanic lawng sa tu :
5. Marilyn Monroe :
6. Bon Scott (ex-AC/DC vocalist) :
7. Campinas (2005) :
8. Christine Hewitt (Jamaican journalist & entertainer) :
Heng mite bakah hian mi tam takin Isua Krista hming ang tluka hming thiltithei a awm lo tih an hai fo thin. Khawvelah hian mi tamtak an lo thi tawh a, Krista chiah hi thi a tho leh awm chhun a ni. A thi a, a tho leh ta, vawiin thleng hian a la nung reng a ni.Editorial :
Kohhran tawngkam
Vawiin chhun KTP Felowship ah thupui pawimawh tak mai ‘Kohhran tawngkam’ tih chu Member ten kan insawitawm tur thupui atan Programme Committee chuan a ruahhman a. Thupui pawimawh tak mai leh tangkai tak hruaitu ten an ngaihtuah chhuak hi a lawmawm hle mai.
Zirna in tih lohvah chuan Kohhran thitihhona chi hran hrangte hi a ri ngeia tawng thehdarhna hmun pawimawh ber leh kori tu ber a nih avangin kan Pastor-te leh kan Kohhran Upa te phei chuan an ngaipawimawh hle thin. Chuvangin, Kohhran rawngbawltu, mipui hmaa ding chin te phei chuan Kohhran tawngkam hi kan zira, hriat kan tum a pawimawh a ni.
Mizo te hian a hun leh a hmun a zira tawngkam hman kan nei hrang ve ta nual a. Khawlai tawngkam te, tleirawl kawn thu tawngkam te, naupang tawngkam te, tin, tunlai ah phei chuan Mobile phone text Message tawngkam te a lo piang ta zel a. Heng tawngkam hrang hrang kan sawi te hi Kohhran huang chhung ah chuan seng luh vek a rem lo a, a rem loh mai piah lamah kan Kohhran phei hi chuan Pathian kan biakna hmun ah ngat phei chuan tawngkam hman bik kan nei a. Pathian Biakna leh a kaihhnawih thil tihna reng rengah hi chuan tawng dik, zahawm, mawi, the leh duhawm hman hi a inhmeh chauh ni lovin, tih tum hram hram hi a pawimawh a. Chu chuan mipuiah rah duhawm a chhuah thei dawn a ni.
Kan Bible in ‘in tawngka chhuak chu, chia al, khawngaihna tel ni fo rawh se’(Kol 4:6) tia min zirtirna nen hian a inmil hle awm e. He pa hian ‘Bible hi khawvela lehkhabu chhuak tawhah chuan a lak tlak loh ber’ tiin a sawi a, June 2006 khan ama motor kangah hriat mai theih loh khawpa ut in a ruang chhar a ni. Kum 2005 khan Brazilian thalai rual rui tak chuan an thiannu chu fawr kual pui turin an sawm a, a nu in an ruih zia a lo hmuh chuan "Bawihi, Lalpan veng che rawh se" tiin a thlah liam tawk tawk a, ani lah chuan, "Pathian chu a lokal ve dawn anih pawhin car chhungah chuan a leng tawh lo, a trunk-ah a chuan a ngai ang" tiin a uan pui a ni. Darkar reilote ah an chuanna car chu eng car nge tih pawh hriat theih loh khawpa chhia in a accident a, mak tak maiin a trunk chu a sawh chhe ve miah lo a ni. Police in an enfiah hnua mak an tih lehzual chu car trunk-ah hian artui parcel an lo phur a, artui pakhat mah a keh ve miah lo hi a ni. 1979 a an hla hit em em hmangin " Don’t stop me: I’m going own all the way, down the highway to Hell" tiin a zai thin a, 1980 kum tirah a ruih lutuk vanga ama luak hakin a thi a ni. Vawikhat chu Billy Graham-an a tlawh a, Thlarau Thianghlim in a hnena Chhandamna thu thlen turin a tir tih a sawi a, Marilyn-i hian "I Isua chu ka mamawh lo" tiin a lo chhang a ni. Kar khat hnu lekah khawvel hmeltha tih hi a inah thi a chhar a ni. Khawvel nawmchenna lawng lian, Titanic hlawhtling taka an sak zawh khan he pa hian "Pathian pawhin a tipil thei lovang" a ti khanglang a, sawi zui ngai lovin eng nge thleng chu kan hriat kha. Rio de Janeiro a show a neih laiin a meizial khu pak chhuah pahin, "Pathian, kha kha i ta tur a ni e" a ti a, kum 32 lek niin chuap cancer leh AIDS natna vanga hrehawm tak tuarin a thi.President inthlan dawn campaign-naah vote 500,000 a hmuh phawt chuan Pathian meuh pawhin President anih theihna tur a dal thei lovang tiin a sawia, a vote mamawh zat chu a hmu teh meuh mai, mahse President atana lakluh anih hma ni chiahin a boral a ni. American magazine pakhat in an interview naah chuan "Kristianna hi a tawp dawn, reilote-ah a reh thuai dawn. Isua kha chu a pawmzam theih, mahse a thu buaipui kha a ho lulai em mai, tunah chuan Isua aiin kan lar daih tawh" tiin a sawi a, a sawi hnu lawkah zai thiam vanga khawvel huapa lar John Lennon hi vawi ruk kah niin a thi a ni."I thu vekin thiamloh a chantir ang che""Rim taka thawkin a rah i ei tawh ang" Gen.3:17
No comments:
Post a Comment